Święty Franciszek Ksawery (hiszp. Francisco de Jasso y Azpilicueta), urodzony 7 kwietnia 1506 roku w Xavier (Hiszpania), był jednym z największych misjonarzy w historii Kościoła katolickiego oraz współzałożycielem Towarzystwa Jezusowego (jezuitów). Przez całe swoje życie niestrudzenie głosił Ewangelię w Azji – od Indii, przez Indochiny, aż po Japonię – i do dziś pozostaje symbolem duchowej odwagi i misyjnego zapału.
Młodość i studia w Paryżu
Franciszek pochodził z baskijskiej rodziny szlacheckiej. Był człowiekiem wykształconym – studiował filozofię i teologię na Uniwersytecie Paryskim, gdzie zdobył tytuł magistra i wykładał na Sorbonie. To właśnie tam, w 1529 roku, poznał Ignacego Loyolę, który miał ogromny wpływ na jego duchowe nawrócenie.
Choć początkowo Franciszek odrzucał zaproszenie Ignacego do życia duchowego, z czasem sam zapragnął oddać się całkowicie służbie Bogu. W 1534 roku, w kaplicy Montmartre w Paryżu, złożył wraz z Ignacym i pięcioma innymi towarzyszami śluby ubóstwa, czystości i posłuszeństwa – dając początek Towarzystwu Jezusowemu.
Misje na Wschodzie
W 1541 roku Franciszek został wysłany przez papieża Pawła III jako apostoł Indii i Dalekiego Wschodu. Jego misja obejmowała ogromny obszar geograficzny, który objął swoją ewangelizacją przez ponad 10 lat.
Indie (1542–1545)
Franciszek rozpoczął swoją działalność misyjną w portugalskiej kolonii Goa. Szybko nauczył się lokalnych języków i rozpoczął intensywną działalność wśród ubogich, trędowatych i opuszczonych. Zakładał szkoły, uczył katechizmu, udzielał sakramentów i tłumaczył podstawy wiary chrześcijańskiej.
Jego styl misyjny był niezwykle prosty, pełen zapału i miłosierdzia – przemawiał do ludzi nie tylko słowem, ale przede wszystkim życiem pełnym poświęcenia.
Indonezja i Moluki (1545–1549)
Następnie dotarł na Moluki – archipelag na wschód od Jawy, gdzie ochrzcił tysiące rdzennych mieszkańców. Organizował wspólnoty chrześcijańskie, zbudował kaplice i prowadził intensywną działalność ewangelizacyjną.
Japonia (1549–1551)
W 1549 roku Franciszek udał się do Japonii, gdzie jako pierwszy europejski misjonarz dotarł do portu Kagoshima. Nauczył się języka japońskiego i rozpoczął dialog z miejscową arystokracją i mnichami buddyjskimi. Przetłumaczył podstawowe modlitwy na język japoński i ochrzcił kilkuset Japończyków – głównie wśród niższych warstw społecznych.
Marzenie o Chinach i śmierć
Ostatnim, niespełnionym celem misji Franciszka była Cesarstwo Chińskie, zamknięte wówczas na działalność misjonarzy. W 1552 roku próbował dostać się do Chin z wyspy Sancian (Shangchuan Dao) u wybrzeży Kantonu. Niestety, zachorował na gorączkę i zmarł 3 grudnia 1552 roku w samotności, bez sakramentów, mając zaledwie 46 lat.
Jego ciało zostało przetransportowane do Goa, gdzie do dziś znajduje się jego grób w bazylice Bom Jesus – jedno z najważniejszych miejsc pielgrzymkowych w Indiach.
Kanonizacja i kult
-
Beatyfikowany w 1619 roku przez papieża Pawła V,
-
Kanonizowany w 1622 roku przez Grzegorza XV, razem z Ignacym Loyolą, Teresą z Ávili, Filipem Neri i Izydorem Oraczem.
Jego wspomnienie liturgiczne obchodzone jest 3 grudnia.
Patronat
Święty Franciszek Ksawery jest:
-
Patronem misji katolickich,
-
Patronem jezuitów i misjonarzy,
-
Patronem Indii i Dalekiego Wschodu,
-
Współpatronem diecezji Goa, Tokio i wielu krajów azjatyckich,
-
Patronem marynarzy i podróżników,
-
Patronem nowicjuszy zakonnych,
-
Współpatronem dzieła misyjnego Kościoła (obok św. Teresy z Lisieux).
Ikonografia
W ikonografii Franciszek przedstawiany jest zazwyczaj:
-
w czarnym habicie jezuickim,
-
z krzyżem misyjnym w dłoni,
-
wśród dzieci lub ludów Wschodu, które katechizuje,
-
często z łodzią lub globusem – jako symbol misyjnych podróży,
-
czasem z promieniami światła lub ogniem – symbolem gorliwości apostolskiej.
Dziedzictwo duchowe i misyjne
Św. Franciszek Ksawery to jeden z najskuteczniejszych misjonarzy wszech czasów. W ciągu dekady działalności:
-
pokonał tysiące kilometrów drogą morską i lądową,
-
ochrzcił dziesiątki tysięcy ludzi,
-
zakładał pierwsze wspólnoty chrześcijańskie w krajach nieznanych wcześniej chrześcijaństwu,
-
zaszczepił trwałe fundamenty Kościoła na terenach Indii, Japonii i Azji Południowo-Wschodniej.
Jego życie to świadectwo bezgranicznej odwagi, wierności Ewangelii i bezinteresownej miłości do drugiego człowieka. Do dziś inspiruje misjonarzy i ludzi świeckich, którzy chcą oddać życie służbie Chrystusowi.
Zdjęcie w artykule: Św. Franciszek Ksawery T. J. Apostoł Indyj : umarł 3/12 1552 w Sancian (Chiny), Domena Publiczna, https://polona.pl/item-view/dc5570b9-ce38-4c54-a902-cede32c5c503?page=0