Język, literatura, twórczość ludowa

W Tatrach jeno świat górala, W Tatrach ptak i góral doma, Tam wirch każdy, każda hala jest mu swoja i znajoma.   Tam dla niego lśnią niebiosa I z gór potok wodę toczy, A góralka złotowłosa Zakochane zwraca oczy!   A gdy życia czas upłynie, I umierać trzeba wreszcie, Nie …

Ze łzą w oku – w sercu z troską Żegnał się z rodzinną wioską, Ciągnąc jak wędrowne ptactwo Ze skrzypcami na tułactwo. Obcym wszystkim człek ubogi Nikt nie pyta jego drogi, Nikt nie troszczy się tułaczem Dokąd idzie – gdzie i za czem! Wszedł do karczmy, siadł na ławie Przypatruje …

Czarne oczy czarne Prowadzą na marne, Lecz gorsze niebieskie, Bo spojrzenie pieskie!   Mają tylko piwne Spojrzenie przedziwne, Nawet gdy się mrużą Mówią dużo! dużo!   Bywają niektóre Zielone i bure, Wzrok ten zapowiada Że tam mieszka zdrada!   Zdjęcie: Chłopka z okolic Oleszyc, Kielisiński, Kajetan Wincenty (1808-1849)

-Korale ci piękne kupię, Marysiu kochana! -Mój paniczu! żarty głupie Trzymają się pana! Obiecywał mi korale Okonom z jarmarku, Usłuchałam – dał mi – ale, Pięścią po karku! -Dam ci buty – wierzaj słowu Dziewczyno kochana! -Akuratnie – to jak znowu U księdza plebana! Obiecywał mi ksiądz buty Na cmentarnym …

Spotykałem ją nie rzadko Na przedmieściu, za rogatką, I w jej oczko patrząc czule, Rozmyślałem już o stule! Raz – zazdrości-m przeszedł piekła! Z innym szła-ha! zemsta wściekła! Na rywalu pomszczę zdrady: Pistolety albo szpady! Ukoiłem jednak pierwej Rozigrane moje nerwy: Jak to sądzić – rzecz wiadoma. Wieczór ją – …

W zielone żyto poszłam o świcie Na zwiady, wieści, O mojej zgubie, co mi w tem życie Przepadła gdzieś-ci!   Ano – spotkałam pstrą przepióreczkę Wśród młodych kłosów. – – Może dziewczyno wczoraj wstążeczkę Zgubiłaś z włosów? –   -Nie za wstążeczką w żyto kolące Idę po łanie! Wstążek do …

Wiwat życie rozbójnicze! Jego troski i słodycze! Życie, dola, pełna zmian, Wiwat rozbójnika stan!   Dzisiaj brak na chleb i kaszę, Jutro winem zgagę gaszę, Dziś nas w lesie ściga straż, Jutro w zamku nocleg nasz!   Dziewczę pójdź niech cię przytulę, Twój kochanek w łeb wziął kulę, Z dymem …

Bierz cyganie smyk do ręki, Siadaj na ławie! Mam dziś grosza Bogu dzięki, Niech się zabawię.   Grosz ostatni dziś na granie Z kabzy dostanę, I ostatnią ci cyganie Oddam sukmanę!..   Chociaż niby spuszcza oczy, Niby cię słucha, Mało z skóry nie wyskoczy Każda dziewucha.   Już u każdej …

Szumi sobie jawor dziki, Liść otrząsa suchy, Hej! garnuszki i koszyki Szykujcie dziewuchy!   Na jagody, na orzechy Do ciemnej dąbrowy Nie broń że nam tej uciechy Mój panie gajowy!   Nie złamiemy i gałązki To już rzecz wiadoma, Ani chrustu jednej wiązki Nie zabierzem doma.   Nie odbieraj mi …

Pójdź do mnie dziewczyno! Mamy czas do rana! Zobaczą cię we wsi I będziesz wyśmiana.   Nie odchodź! nie odchodź, Bo stanie za świadka I matce obmówi Niedobra sąsiadka!   Huka coś po lesie, Stroczy coś nad wodom. Nie odchodź dziewczyno Przed północką do dom!   Z lasu wilk wyskoczy. …