Ery

  • archaik
  • proterozoik
  • paleozoik
  • mezozoik
  • kenozoik

Archaik

  1. Inaczej nazywany erą archaiczną, eonem archaicznym, azoikiem, archeozoikiem.
  2. Czas trwania: od ok. 4 mld do 2,5 mld lat temu.
  3. Charakterystyka:
  • zmiany w obrębie ziemi (skorupy ziemskiej, jądra ziemi, litosfery, atmosfery, magnetosfery i biosfery)
  • pojawiały się pierwsze ruchy tektoniczne skał
  • powstały dwa kontynenty na bazie platform prekambryhskich

Proterozoik

  1. Czas trwania: od ok. 2,5 mld do ok. 540 ml lat tem.
  2. Charakterystyka:
  • powstały skały magmowe i metamorficzne
  • pojawiły się ruchy górotwórcze
  • pojawiły się organizmy pierwotne, takie jak gąbki, jamochłony, promienice, pierścienice, wiciowce, bakterie, grzyby

Paleozoik

  1. Czas trwania: od ok. 540 ml do ok. 250 mln lat temu.
  2. Charakterystyka:
  • życie istniało wyłącznie w morzach i oceanach (ślimaki, małże, szkarłupnie, porosty, glony)
  • zmiana klimatu od chłodnego do cieplejszego, niż w obecnych czasach
  • dostępnych jest wiele skamieniałości z tamtego okresu
  • koniec ery to tzw. wielkie wymieranie permskie, przez które zniknęło około 90% gatunków morskich, 60% gatunków gadów i płazów i około 30% gatunków insektów.
  • ruchy górotwórcze – orogeneza hercyńska i kaledońska

Mezozoik

  1. Czas trwania: od ok. 250 mln do ok. 66 mln lat temu.
  2. Charakterystyka:
  • dzieli się na trzy okresy: trias, jurę i kredę
  • podział superkontynentu na te występujące obecnie – jedynie Australia i Antarktyda wciąż stanowiły jeden kontynent
  • organizmy żywe – koralowce
  • pojawienie się o rozwój gadów lądowych i morskich oraz pierwszych prymitywnych ssaków i ptaków
  • gady z tmtych czasów, które przetrwały do dzisiaj to m.in. żółwie i krokodyle

Kenozoik

  1. Czas trwania: od ok 66 mln lat temu do dzisiaj.
  2. Charakterystyka:
  • wymarły trzy czwarte gatunków zwierząt, w tym dinozaurów
  • nastąpił największy rozwój ssaków (mamuty, nosorożce, tygrysy szablozębne)
  • powstały takie łańcuchy górskie, jak Himalaje, Alpy, Karpaty
  • pierwsze hominidy – australopiteki
  • ok 11 700 lat temu miała miejsce tzw epoka lodowcowa
  • wykształciły się złoża węgla kamiennego, soli kamiennej i siarki na terenie Polski