Święta Scholastyka (łac. Sancta Scholastica) była siostrą bliźniaczką Świętego Benedykta z Nursji – twórcy reguły benedyktyńskiej i jednego z najważniejszych ojców monastycyzmu zachodniego. Urodziła się około 480 roku w Nursji we Włoszech. Całe swoje życie poświęciła Bogu, zakładając wspólnotę zakonną dla kobiet, która żyła według reguły opracowanej przez jej brata.
Zmarła około 547 roku, a jej wspomnienie liturgiczne przypada na 10 lutego.
Życie i powołanie
O życiu Scholastyki wiadomo stosunkowo niewiele, jednak głównym źródłem informacji jest „Dialogi” Świętego Grzegorza Wielkiego. Z tekstów tych wynika, że Scholastyka już od dzieciństwa była osobą głęboko religijną i wybrała życie konsekrowane. Niektóre źródła mówią, że została oddana na wychowanie do klasztoru już jako dziewczynka.
W dojrzałym wieku założyła żeńskie zgromadzenie zakonne w pobliżu klasztoru Monte Cassino, gdzie przebywał jej brat Benedykt. Scholastyka przyjęła jego regułę, stając się tym samym jedną z pierwszych kobiet żyjących według benedyktyńskiego stylu życia.
Spotkania z bratem
Najbardziej znane wydarzenie z życia Świętej Scholastyki to jej ostatnie spotkanie z bratem. Raz w roku Scholastyka i Benedykt spotykali się w domu poza klasztorem, by wspólnie się modlić i rozmawiać o sprawach duchowych. Podczas ostatniego spotkania Scholastyka, przeczuwając zbliżającą się śmierć, poprosiła brata, aby został z nią do rana. Benedykt odmówił, powołując się na regułę zakonną. Wtedy Scholastyka zaczęła żarliwie się modlić i w odpowiedzi z nieba nadeszła gwałtowna burza, która uniemożliwiła Benedyktowi powrót do klasztoru.
Grzegorz Wielki komentuje to wydarzenie słowami:
„Bóg wysłuchał bardziej jej, bo więcej miłowała”.
Trzy dni później Benedykt miał wizję duszy Scholastyki wstępującej do nieba w postaci białej gołębicy.
Śmierć i kult
Scholastyka zmarła około 547 roku i została pochowana w Monte Cassino, w grobowcu przygotowanym także dla jej brata. Jej kult szybko rozprzestrzenił się w całym Kościele, a szczególnym miejscem jej czci stały się klasztory żeńskie.
Została kanonizowana przez uznanie powszechnego kultu jeszcze w czasach wczesnośredniowiecznych.
Patronat
Święta Scholastyka jest patronką:
-
zakonnic benedyktynek i żeńskich wspólnot zakonnych,
-
szkół katolickich i instytucji edukacyjnych prowadzonych przez siostry zakonne,
-
kobiet konsekrowanych i wszystkich, którzy prowadzą życie modlitwy i kontemplacji,
-
proszących o dobrą pogodę lub deszcz, ze względu na cud burzy przy ostatnim spotkaniu z Benedyktem.
Ikonografia
Na obrazach i rzeźbach Scholastyka ukazywana jest jako mniszka w czarnym habicie benedyktyńskim. Jej atrybutem jest biała gołębica, symbol jej duszy unoszącej się do nieba po śmierci. Często przedstawiana z księgą reguły i krzyżem w dłoniach, a czasem z piorunem lub burzą w tle – nawiązując do cudownego wydarzenia podczas ostatniego spotkania z bratem.
Znaczenie duchowe i dziedzictwo
Święta Scholastyka stanowi wzór cichej, ale potężnej duchowości kobiety oddanej Bogu. Jej życie było świadectwem głębokiej miłości do modlitwy, wspólnoty i posłuszeństwa. Reprezentuje istotną rolę kobiet w życiu monastycznym i duchowym Kościoła.
Jej współdziałanie z Benedyktem pokazuje, jak duchowa relacja rodzeństwa może przynosić owoc w postaci trwałego dziedzictwa zakonów męskich i żeńskich, opartych na wspólnych wartościach.
Jej postać wciąż inspiruje kobiety na całym świecie do życia w ciszy, kontemplacji i służbie Bogu oraz wspólnocie.
Zdjęcie w artykule: Autel de Sainte-Scholastique (1781): Tableau „Sainte-Scholastique” (Franz Joseph STOEBER, huile sur toile, 158×90, 1781), Domena Publiczna, https://commons.wikimedia.org/wiki/Category%3APaintings_of_Saint_Scholastica?#/media/File:Ebersmunster_Abbatiale164.JPG