Święty Zygmunt Szczęsny Feliński był wybitnym arcybiskupem Warszawy, duchownym głęboko oddanym Kościołowi, człowiekiem niezłomnej wiary i obrońcą tożsamości narodowej Polaków w czasach zaborów. Znany ze swojej postawy moralnej, odwagi w obliczu represji oraz troski o ubogich i sieroty. Zasłynął również jako założyciel zgromadzenia zakonnego i nauczyciel patriotyzmu opartego na chrześcijańskich wartościach.
Święty Zygmunt Szczęsny Feliński — wczesne życie i edukacja
Zygmunt Szczęsny Feliński urodził się 1 listopada 1822 roku w Wojutynie na Wołyniu (obecnie Ukraina), w szlacheckiej rodzinie o silnych patriotycznych korzeniach. Jego ojciec zmarł wcześnie, a matka – Ewa z Wendorffów – była kobietą głębokiej wiary, która znacząco wpłynęła na duchową formację przyszłego świętego.
Po ukończeniu szkoły średniej w Żytomierzu, Feliński studiował matematykę w Moskwie, a następnie na Sorbonie w Paryżu, gdzie zetknął się z elitą polskiej emigracji i środowiskiem Wielkiej Emigracji. W 1847 roku zdecydował się na życie duchowne i wstąpił do seminarium duchownego w Żytomierzu, a potem kontynuował naukę w Akademii Duchownej w Petersburgu.
Kapłaństwo i praca duszpasterska
Święcenia kapłańskie przyjął w 1851 roku. Przez kolejne lata był profesorem teologii i duchowym opiekunem alumnów w Petersburgu. Jako duszpasterz odznaczał się głęboką wrażliwością na potrzeby społeczne, ogromnym szacunkiem dla ludzkiej godności i szczególną troską o młodzież.
W 1857 roku założył Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi, które miało na celu niesienie pomocy ubogim, edukację dziewcząt i opiekę nad dziećmi. Był to ważny krok w rozwoju katolickiej działalności charytatywnej i wychowawczej w Polsce pod zaborami.
Arcybiskup Warszawy i zesłanie
W 1862 roku papież Pius IX mianował Felińskiego arcybiskupem metropolitą warszawskim. W momencie objęcia archidiecezji, sytuacja polityczna była napięta – trwały przygotowania do powstania styczniowego.
Arcybiskup Feliński wzywał do unikania rozlewu krwi, ale jednocześnie stanowczo bronił praw Kościoła i narodu polskiego wobec rosyjskiego zaborcy. Publicznie sprzeciwił się represjom carskim i polityce rusyfikacji. W 1863 roku, po wystosowaniu listu do cara Aleksandra II w obronie prześladowanych, został aresztowany i zesłany do Jarosławia nad Wołgą, gdzie spędził 20 lat.
Podczas zesłania żył w surowych warunkach, nieustannie modląc się i pomagając okolicznej ludności – niezależnie od wyznania i narodowości. Zyskał szacunek i zaufanie wielu zesłańców i miejscowych.
Powrót i ostatnie lata życia
Po uwolnieniu w 1883 roku nie mógł wrócić do Warszawy, więc osiedlił się w Dźwiniaczce (dzisiejsza Ukraina), gdzie prowadził życie modlitewne, pomagał miejscowej ludności, zakładał szkoły i wspierał zgromadzenie zakonne.
Zmarł 17 września 1895 roku w Dźwiniaczce, otoczony szacunkiem i wdzięcznością wiernych. Pozostawił po sobie liczne pisma duchowe i pedagogiczne oraz duchowe dziedzictwo Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi.
Beatyfikacja i kanonizacja
Zygmunt Szczęsny Feliński został beatyfikowany 18 sierpnia 2002 roku przez papieża Jana Pawła II podczas jego pielgrzymki do Krakowa.
Kanonizacji dokonał papież Benedykt XVI 11 października 2009 roku w Rzymie, w obecności licznych pielgrzymów z Polski i członkiń zgromadzenia, które założył.
Patronat
Święty Zygmunt Szczęsny Feliński jest:
-
Patronem archidiecezji warszawskiej,
-
Patronem kapłanów,
-
Patronem wychowawców, nauczycieli i opiekunów dzieci,
-
Patronem rodzin rozdzielonych przez wojnę i prześladowania,
-
Orędownikiem w sprawach trudnych społecznie i politycznie.
Wspomnienie liturgiczne
Kościół katolicki obchodzi wspomnienie św. Zygmunta Szczęsnego Felińskiego 17 września, w rocznicę jego śmierci. Jest on czczony szczególnie w Warszawie, Krakowie i Lwowie oraz w domach zgromadzenia, które założył.
Dziedzictwo i kult
Święty Zygmunt Szczęsny Feliński do dziś pozostaje symbolem odwagi sumienia, niezłomności wobec prześladowań oraz wierności Chrystusowi i Ojczyźnie. Jego działalność łączyła troskę o człowieka z jasnym głosem moralnym wobec niesprawiedliwości.
Relikwie świętego spoczywają w archikatedrze św. Jana w Warszawie, gdzie są miejscem modlitwy i kultu. Liczne szkoły, parafie i placówki opiekuńcze noszą jego imię. Pozostaje ważnym punktem odniesienia dla Kościoła w Polsce – zwłaszcza w kontekście odpowiedzialności duchowieństwa za dobro wspólne i narodową tożsamość.
Zdjęcie w artykule: Ks. Zygmunt Szczęsny Feliński arcybiskup warszawski, Domena Publiczna, https://polona.pl/item-view/9d6a3106-54d4-4755-ac1a-ebb89257437e?page=0